Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raportörü Prof. Dr. Joyashree Roy, yer kürenin geleceğine ve yeşil dönüşüm amaçlarına taraf vermeyi amaçlayan IPCC 6. Kıymetlendirme Raporu’nu kıymetlendirerek global ısınmayla çabada gelecek birkaç yılın çok kritik olduğu ikazında bulundu.
Prof. Dr. Joyashree Roy, Üç cilt halinde yayımlanan raporun 4 Nisan’da yayımlanan son cildi olan 3. Çalışma Kümesi Raporu’na atıfta bulunarak, “Tüm ülkelerin COP26’dan (2021 BM İklim Değişikliği Konferansı) evvel duyurdukları Ulusal Katkı Beyanlarını ele alırsak, IPCC raporu bu beyanlarla 1,5 derece sonunu aşan bir ısınmaya neden olunacağını gösteriyor. 2030’dan sonra ısınmayı 2 derecenin dahi altında sınırlamak güç olacak. Bu; sıcaklığın planlanan formda stabilize edilmesi için şu an harekete geçmemiz gerektiğini gösteren, sahiden kaygı verici bir bildiri.” dedi.
Prof. Dr. Roy, son raporun esas önceliğinin insan refahına verilmesiyle ve emisyonların azaltılmasının ve refahın sağlanmasının lakin bu halde mümkün olduğunu savunmasıyla başka IPCC raporlarına göre başka bir özellik taşıdığını açıkladı.
İnsanların emisyon azaltımı gayesiyle aksiyona geçmeye istekli olabilmeleri için kendi işlerini halledebildikleri, sağlıklı teknolojilere erişebildikleri bir ömür sürmeleri gerektiğini, akabinde toplumsal ve kültürel uygulamaların değişim ve hayat usulü değişikliklerini getirebileceğini kaydeden Roy, “Her halükarda insan refahına öncelik verilmesi gerekiyor. Ancak yeniden de rahatça yürüyebileceğiniz inançlı bir kent olmadıkça, inançlı bir toplu taşıma sistemi olmadıkça, bu değişimler kelam konusu olamaz.” sözlerini kullandı.
HALA FOSİL YAKIT ÇAĞINDAYIZ
Raporun, bir şeylerin rayında gitmediğini gösterdiğini kaydeden Roy, “İlerleme, kalkınma ve fosil yakıtlarımızı kullanma formumuza nazaran biz hala fosil yakıt çağındayız. Fosil yakıt kullanımının azalması için bu 10 yıl içinde aksiyona geçmek zorundayız. Verimli hizmetler ve alternatif hizmet sağlama sistemleri kullanarak güç talebimizi azaltabilirsek, temelde fosil yakıt kapasitesi yaratmak için pek fazla yatırıma muhtaçlığımız olmaz zira güç talebi aslında azalacaktır.” dedi.
YENİ BİR ŞEY İCAT EDİLMEK ZORUNDA DEĞİL
Kalkınma yatırımlarının sürdürülebilir tüketim kararlarını mümkün kılacak ve böylelikle sürdürülebilir üretim yapılmasına imkan sunacak biçimde yapılmasının ehemmiyetine de değinen Roy, yapılması gerekenin, karar verme süreçlerinde bilimsel gerçekleri yaygınlaştırarak karar alıcılar için daha erişilebilir hale getirmek olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Joyashree Roy açıklamalarını şu biçimde noktaladı:
“Bu açıdan baktığımızda siyaset belirleyicilerine, yatırımcılara, rol modellerine, vatandaşlara ve finans kuruluşlarına çok değerli rol düştüğünü söylüyoruz. Yeni bir şey icat edilmek zorunda değil ve güneş ile rüzgar gücünden, güç verimliliğinin iyileştirilmesinden, ormansızlaşmanın azaltılmasından, toprakta karbon depolanmasından ve metan emisyonunun azaltılmasından mali yararlar da elde edildiğini görüyoruz. Global ısınmayı 1,5 ila 2 derecenin altında tutmak için gereken finansal akış 2030’a kadar muhtaçlık duyulan seviyeden 3 ila 6 kat az. Raporda sunulan kıymetlendirme birebir vakitte yatırım açığını kapatmak için kâfi global sermaye ve likidite olduğunu gösteriyor. Bu da sermaye piyasasında yatırım için müsait fonlar bulunduğu manasına geliyor. Yani, hükümetlerden ve milletlerarası topluluktan, kamu dalı finansmanı ve siyasetinin insan refahını artıran ve birebir vakitte emisyonu azaltan bu hareketlere daha güçlü bir ahenk sağlamasını da kapsayan net sinyaller alınması gerekiyor.
EŞİTSİZLİK BU RAPORUN MERCEĞİNDE
Eşitsizlik bu raporun merceğinde. En yüksek gelire sahip yüzde 1’lik kesim emisyonların yüzde 15’inden, en alttaki yüzde 90’lık kesim ise emisyonların yüzde 48’inden sorumlu. Yüksek sosyo-ekonomik statüdeki şahıslar aksiyona geçmek için daha yüksek kapasiteye ve emisyon azaltımında daha fazla sorumluluğa sahip.
HÜKÜMETLERİN YALNIZCA TEK ÖNCELİĞİ YOKTUR
Maliyet ülkeden ülkeye değişecektir zira bu, ne cins yolların uygulandığına bağlıdır ve her formül her ülkede uygulanamaz. Bu nedenle Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri ile sinerjilerine dikkat etmemiz gerekir. Hükümetlerin yalnızca tek önceliği yoktur; çoklu önceliklerinin olması anlaşılabilir. IPCC raporunun hedefi bilimsel bilgiler sağlamaktır ki hükümetler bu bilgileri muhtaçlıkları doğrultusunda kendi bağlamlarında uygulayabilsin. Elbet vatandaşlarının refahını artırmak herkesin ortak maksadı.
ÖNÜMÜZDEKİ BİRKAÇ YIL ÇOK KRİTİK
Şunu anlamamız gerekiyor ki insan tesiri iklimi en azından son 2 bin yılda görülmemiş oranda ısıttı. Ayrıyeten iklim değişikliği yalnızca bir iktisadın gayri safi yurtiçi hasılasına tehdit oluşturmaktan çok, gezegenin ve insanların sıhhati için de önemli bir tehdittir. 2 derecelik bir ısınma muhtemelen 2050’ye gelindiğinde Sahra Altı Afrika’da, Güney Asya’da, Orta ve Güney Amerika’da ve küçük adalarda besin kıtlığına ve sonucunda yetersiz beslenmeye yol açacaktır. Tüm bölümlerde ve bölgelerde derhal önemli emisyon azaltımları yapılmadığı takdirde 1,5 derece imkansız olacak. Yani önümüzdeki birkaç yıl çok kritik.”
