İnsan yüzündeki ve göğüs uçlarındaki kıl köklerinde yaşayan 0.3 milimetre boyutundaki ‘Demodex folliculorum’ isimli akarların şimdiye dek beşerlerle, sırf onların yarar sağladığı tek taraflı bir parazitik münasebet içinde oldukları düşünülüyordu. Fakat yapılan yeni bir araştırmaya nazaran DNA’sı değişmeye başlayan Demodex folliculorumların bedenimizdeki varlığının karşılıklı yarar sağlanan sembiyotik bir münasebet olduğu ortaya çıktı.
BBC News’in aktardığına nazaran; UV ışınlarından koruyan genlerini vakit içerisinde kaybeden ve bu sebeple geceleri faaliyet gösteren yüz akarları, beşerler uyurken cilt dokularına girip burada ürüyor ve yavruluyorlar.
İnsanların yüzde 90’ı, yüzlerindeki bu akarlarla birlikte yaşıyor. Çoklukla doğum sonrasında anneden bebeğe geçen bu akarlar fark edilmeden uzun yıllar boyunca beşerlerle birlikte varlıklarını sürdürebiliyor. Sırf yüksek sayıda üremeleri durumunda cildi kurutarak kızarıklık ve kaşıntı üzere rahatsızlıklara sebep olabiliyorlar.
Şimdiye dek bir anüse sahip olmadıkları için dışkılarını ölene dek bedenlerinde biriktirerek, öldüklerinde deri iltihabına sebep olmakla suçlanan yüz akarlarının aslında anüse sahip oldukları tez edildi.
‘YÜZÜMÜZDEKİ GÖZENEKLERİN TIKANMAMASINI SAĞLIYORLAR’
Reading Üniversitesi, Valencia Üniversitesi, Viyana Üniversitesi ve San Juan Ulusal Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı ve Moleküler Biyoloji ve Evrim mecmuasında yayınlanan araştırma makalesi, yüz akarlarının haksız yere cilt enfeksiyonuyla suçlandığını ortaya koydu.
Tıpkı yüz akarlarının insanlardan faydalandığı üzere, insanların da yüz akarlarından faydalandığına işaret eden San Juan Ulusal Üniversitesi’nden Dr Henk Braig, “Akarlar birçok şeyle suçlandılar. Fakat beşerlerle uzun müddettir devam eden birliktelikleri, yüzümüzdeki gözeneklerin tıkanmaması üzere kolay lakin kıymetli yararlı rollere sahip olabileceklerini düşündürebilir” diye konuştu.
Akarlar üzerinde yapılan birinci gen dizilimi çalışması özelliği taşıyan araştırma yüz akarlarının izole varlıkları ve kendi ortalarındaki çiftleşmelerinin, gereksiz gen ve hücreleri vakit içerisinde kaybetmelerine ve yakında insan konaklarıyla bir bütün olmalarını sağlayacak daha kolay organizmalar haline gelmelerine neden olduğunu ileri sürüyor.
Reading Üniversitesi’nde misyon yapan biyolog Dr. Alejandra Perotti, “Bu akarların, insan cilt gözeneklerinin içerisinde korunaklı bir yaşama adapte olmalarından ötürü, öteki misal çeşitlere nazaran farklı bir beden kesimi genleri tertibine sahip olduğunu bulduk” dedi.
Perotti’ye nazaran ‘akarların DNA’larındaki bu değişiklikler, birtakım olağandışı beden özellikleri ve davranışlarıyla sonuçlanırken’, bu sonuçlar ortasında sadece üç hücreli kaslardan oluşan küçük bacaklar geliştirmek de bulunuyor.
GÖZENEKLERİMİZDE ÇİFTLEŞİYORLAR
Hayvanların gün ışığıyla uyanmalarını sağlayan genden ve UV ışınlarına karşı korunmadan mahrum olan yüz akarları, bu sebeple kendi başlarına melatonin üretemiyor.
Bunun yerine büyümek için gereksinim duydukları melatonini, gece insan cildindeki gözeneklerden elde ediyorlar. Araştırmacıların ‘gece boyunca çiftleşme’ diye andıkları süreç, yüz akarlarının insan cildinde bulunan kıl kökleri ve gözeneklerin içerisine girerek burada beslenmeleri, çiftleşmeleri ve yavrulamaları manasına geliyor.
