Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, Brezilya donanmasına ilişkin Nae Sao Paulo isimli savaş gemisinin Aliağa’da sökümü için Sök Denizcilik isimli firmaya 30 Mayıs 2022’de müsaade verdiği ortaya çıktı.
Bünyesinde 900 tondan fazla asbest olduğu tez edilen savaş gemisinin yaratacağı tehlikeye dikkat çeken Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Lideri Mehmet Şeyhmus Ensari, “Aliağa’da yaşayanların tamamını etkileyebilecek, hatta öldürebilecek ölçüde asbest bombası geliyor” dedi.
Sök Denizcilik isimli firmanın, Brezilya donanmasına ilişkin Nae Sao Paulo isimli savaş gemisinin İzmir’in Aliağa ilçesindeki gemi söküm tesislerine getirilmesi için Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan onay aldığı ortaya çıktı.
“BEYANA TERS RADYASYON ÇIKARSA GERİ GÖNDERİLECEK”
Bakanlığın 30 Mayıs 2022 tarihli yazısı ile firmanın müracaatına kurallı müsaade verdiği belirtildi. Bakanlığın yazısında şöyle denildi:
“Bakanlığımızın, planlanan taşımanın Basel Kontratı kararlarına uygun yapılması, mümkün olduğunca atıklardan arındırılmış olması, gemide radyoaktif husus bulunmaması ve geminin radyasyon ölçümlerinin fon düzeyi altında bulunması koşuluyla itirazı bulunmamaktadır. Gemi ülkemize geldiğinde yanaşma müsaadesi verilmeden yetkili kurum tarafından radyasyon ölçümleri yapılacak ve ölçümlere ait harcamalar Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. tarafından karşılanacaktır. Ölçüm sonucunun beyan edildiği üzere fon düzeyi kıymetlerinin altında olduğunun ve gemide radyoaktif husus bulunmadığının tespit edilmesi halinde gemi, söküm tesisine yanaştırılacaktır. Ölçümler sonucunda gemide beyana alışılmamış radyasyon çıkması durumunda gemi ihracatçı ülkeye geri gönderilecektir.”
“GEMİ RÖMORKLAR İLE ÇEKİLEREK İZMİR’E GETİRİLECEK”
ASUD Lideri Mehmet Şeyhmus Ensari ise Aliağa’ya getirilecek geminin yaratacağı tehlikeye dikkat çekti. Ensari, şöyle konuştu:
“Aliağa’ya ne yazık ki asbest bombası Sao Paulo gemisi geliyor. Fransız üretimi gemi, Şubat 2017’de Brezilya donanması tarafından devre dışı bırakıldı. 12 Mart 2021 tarihinde Aliağa’da gemi söküm faaliyetinde bulunan Türk firması Sök Denizcilik ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından Aliağa’da sökülmek üzere satın alındı. 16 aydır Türkiye’ye gelmesi bekleniyor. Tehlikeli atıkların sonlar ötesi taşınımı ve bertarafın denetimine ait Basel Kontratı kararları gereği çeşitli müsaadeler ve yazışmalar tamamlandı. Gemi römorklar ile çekilerek Aliağa’ya yola çıkmak üzere.
“TÜRKİYE’NİN KANAYAN YARASI”
Aliağa’daki gemi sökümü ve başka tersanelerdeki gemi tamir-bakımı, asbest ve tehlikeli unsur maruziyeti bakımından Türkiye’nin kanayan yarasıdır. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un bir soru önergesine verdiği yanıt olan ‘5 yılda Aliağa’da 714 gemi söküldü ve 241 ton asbest bertarafı yapıldı’ açıklaması, ASUD olarak kaygılarımızda haklı olduğumuzu gösterdi. Sao Paulo gemisinin ikizi olan Clemenceau’nun 760 ton asbest barındırdığı bilgisine sahibiz. Bu durumda geminin Türkiye’ye söküm için gelmesi, bakanlığın açıkladığı 241 ton asbestin 3 katından fazladır. Aliağa gemi sökümlerinde çalışanları ve etraf halkı asbeste maruz bırakılmıştır. Aliağa’da yaşayanların tamamını etkileyebilecek, hatta öldürebilecek ölçüde asbest bombası geliyor. Aliağa, İzmir ve Ege Denizi çok önemli tehdit altındadır.”
Mehmet Şeyhmus Ensari
BÜYÜK REAKSİYON ÇEKMİŞTİ
İzmir’de etraf örgütleri, odalar ve sivil toplum örgütleri tarafından Sao Paulo gemisinin İzmir’e getirilecek olmasına reaksiyon gösterilmiş ve çeşitli basın açıklamaları yapılmıştı. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer de 14 Mayıs 2021’de toplumsal medya hesabından, “Brezilya’dan Nae Sao Paulo uçak gemisinin sökülmek üzere Aliağa’ya getirileceği haberlerini yakından takip ediyorum. 600 ton asbest içerdiği belirtilen gemiye Bakanlığın şu ana kadar bir müsaade vermediğini öğrendim” açıklamasını yapmıştı.
