Anayasa Mahkemesi (AYM), hala cezaevinde olan HDP’li siyasetçiler Aysel Tuğluk ve Sebahat Tuncel’in 6-8 Ekim Kobani olayları kapsamında ikinci kere tutuklanmasıyla ilgili ferdi başvuruyu temele girmeden kabul edilemez buldu. Tutuklamanın ‘siyasi’ olduğu savını incelemeyen AYM, buna münasebet olarak, her iki ismin daha evvel öbür cürümlerden tutuklandığını ve bunların infaz edildiğini belirtti. Bu nedenle ikinci tutuklamanın uygulamaya konulmadığını savunan AYM, Kobani soruşturması kapsamında “özgürlükten mahrum bırakılmaları kelam konusu değil” dedi.
Anayasa Mahkemesi, şahısların tutuklu yargılanırken, diğer kabahatten ikinci sefer tutuklanmaları halinde bunu denetlemekten kaçınan bir karara imza attı. AYM’nin buna ait kararları, Aysel Tuğluk ve Sebahat Tuncel’in müracaatlarına ait geldi.
Aysel Tuğluk’un belgesi
Diyarbakır’da 28 Aralık 2016 tarihinde gözaltına alınan Aysel Tuğluk, iki gün sonra silahlı terör örgütü kurma yahut yönetme argümanıyla tutuklandı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, birebir cürümlerden Tuğluk hakkında 2017 yılında dava açtı. İddianameyi kabul eden Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi, cürmün Ankara’da işlendiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verdi.
10 yıl mahpus cezası verildi
Belgeyi devralan Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi, 2018’te Tuğluk’a silahlı terör örgütüne üye olma cürmünden 10 yıl mahpus cezasıyla cezası vererek, tutukluluk halinin devamına hükmetti. Yargıtay da bu kararı onadı.
Kobani olaylarından da tutuklandı
Bu ortada Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Selahattin Demirtaş’ın da tutuklandığı Kobani soruşturmasında düğmeye bastı. Kocaeli 1 No.lu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü bulunan Aysel Tuğluk, bu soruşturma kapsamında 12 Ekim 2020 tarihinde Ankara 5. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından tutuklandı.
Tutuklama kararında, Tuğluk’un o periyot Halkların Demokratik Kongresi’nin Eş Lideri olduğu anımsatıldı. Tuğluk’un Kobani ile ilgili Twitter paylaşımları olduğu savunulan kararda, tutuklamaya “kuvvetli kabahat kuşkusunun varlığını gösteren somut kanıtların bulunduğu, soruşturmanın şimdi tamamlanmadığı, diğer kabahatlerden tutuklu ve hükümlü bulunan şüphelilerin salıverilmeleri halinde evrak kapsamında tabirlerine başvurulan tarafların beyanlarına tesir edilmesi ihtimalinin varlığı” münasebet gösterildi. Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde Tuğluk’un ortasında bulunduğu 108 kişi hakkında Kobani davası açıldı.
Sebahat Tuncel de iki kere tutuklandı
Misal süreç, Sebahat Tuncel’in başına geldi. Tuncel, 4 Kasım 2016’da Selahattin Demirtaş ve başka kimi partililerin gözaltına alınmasını Diyarbakır Adliyesi önünde protesto etmek isterken gözaltına alındı, iki gün sonra tutuklandı. Tuncel hakkında “Örgüt üyeliği” kabahatinden açılan dava belgesi, 2017’de Malatya’ya nakledildi.
Evrak üç kent gezdi
Malatya 5. Ağır Ceza Mahkemesi, 2019’da Tuncel’e 15 yıl mahpus cezası verdi. Lakin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi, kararı metottan bozdu. Evrak bu kere Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’ne nakledildi.
Bu ortada Sebahat Tuncel, Malatya’da tutukluyken bu kere 12 Ekim 2020 tarihinde Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Kobani olayları kapsamında tutuklamaya sevk edildi. Tuncel de Aysel Tuğluk’un kararındaki münasebetlerle tutuklandı, Kobani davasının sanığı oldu.
Adalet Bakanlığı’ndan AYM’ye yazı
Aysel Tuğluk ve Sebahat Tuncel, ikinci tutukluluklarıyla ilgili AYM’ye kişisel müracaatta bulundu. AYM’ye yazı yazan Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, Aysel Tuğluk’un katılaşan 10 yıl mahpus cezasının, Sebahat Tuncel’in ise Diyarbakır’daki tutuklama kararının infaz edildiğini, Kobani soruşturması kapsamında verilen tutuklama kararlarının ise şimdi infaz edilmediğini bildirdi.
AYM ikinci tutuklamaları görüştü ancak 13 Nisan’da müracaatları görüşen Anayasa Mahkemesi, tutuklamanın hukuka alışılmamış olduğu argümanını “açıkça dayanaksız olması” nedeniyle kabul edilemez buldu. Kararın münasebeti, 18 Mayıs’ta açıklandı.
Sebahat Tuncel’in birinci tutukluluğunun, Aysel Tuğluk’un ise 10 yıllık cezasının infaz edildiğine dikkati çekilen kararda, “Mezkûr hatalardan verilmiş bir tutuklama kararı bulunmakta ise de müracaatçının (ikinci) tutuklama kararı nedeniyle fizikî olarak özgürlükten mahrum bırakılması kelam konusu değildir. Sonuç olarak somut müracaata husus edilen tutuklama kararına ait olarak müracaatçının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına yönelik bir müdahalede bulunulmamıştır” denildi.
Kararda, bu nedenle Tuncel’in siyasi hedefle tutuklandığına ait tezin incelenmesinin mümkün görülmediği belirtildi.
