ABD’de Yüksek Mahkeme, kürtaja anayasal garanti getiren 50 yıldır yürürlükteki kararı iptal ederek kürtajı anayasal hak olmaktan çıkardı. ABD Yüksek Mahkemesinin 1973 yılında aldığı “Roe v. Wade” olarak bilinen karar bayanlara hamileliklerini sonlandırma hakkı tanıyarak kürtajı tüm ülkede yasal hale getirmişti. Muhafazakar Cumhuriyetçiler on yıllar boyunca kürtajı yasaklama ve kürtaj hakkını sınırlama teşebbüslerinde bulunmuştu.
Mahkemenin 3’e karşı 6 yargıcın oyuyla alınan kararında “Anayasanın kürtaj hakkı diye bir hakka atıfta bulunmadığı” belirtilerek “kürtajı düzenleme yetkisinin halka ve seçilmiş temsilcilerine geri verildiği” tabiri yer aldı.
Biden: Çok bir ideolojinin hayata geçirilişi
Karar ülke çapında kürtaj hakkı savunucularının ağır reaksiyonlarına, kürtaj yasağını savunan dindar ve muhafazakar kısımların ise sevinç şovlarına neden oldu. Kürtaj hakkını savunan Demokrat partili Lider Joe Biden Yüksek Mahkeme kararını sert lisanla eleştirerek Mahkeme’yi “aşırı bir ideoloji uğruna bayanların hayatını tehlikeye atmak”la suçladı.
Biden, “Yüksek Mahkeme şimdiye kadar hiç yapmadığı bir şeyi yaptı. Pek çok Amerikalı için temel değerdeki bir anayasal hakkı geri aldı. Bu, çok bir ideolojinin hayata geçirilişi ve trajik bir hatadır” sözlerini kullandı.
Ülke ikiye bölündü
Kararın, ABD’de 50 eyaletin yaklaşık yarısında kürtaj yasağı ilan edilmesine yol açması bekleniyor. Hakikaten Missouri eyaleti karardan birkaç saat sonra, tecavüz ve ensest sonucu oluşan hamilelikler dahil olmak üzere kürtajı yasakladığını duyurdu.
Demokratların idaresindeki liberal eyaletlerden Kaliforniya, Oregon ve Washington ise ortak bildiri yayımlayarak kürtaj ve doğum denetim usulleri dahil olmak üzere üreme sıhhati alanında hizmetlere erişimi savunma taahhüdünde bulundu.
BM ve Vatikan’dan açıklama
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric kürtajı yasaklamanın insanları kürtaj yollarını aramaktan vazgeçirmeyeceğini, bilakis kürtajı daha ölümcül hale getireceğini vurguladı. BM İnsan Hakları Yüksek Temsilcisi Michelle Bachelet de kürtaj hakkının iptalini, “kadınların insan haklarına ve cinsiyet eşitliğine indirilmiş büyük bir darbe” olarak nitelendirdi.
Vatikan’a bağlı Papalık Hayat Akademisinden yapılan açıklamada ise Yüksek Mahkeme kararının memnuniyetle karşılandığı belirtilerek “insan hayatını savunmanın ferdî haklarla sınırlandırılamayacağı” vurgusu yapıldı.
Trump: Kararı İlah verdi
Yüksek Mahkeme’nin bugün aldığı kararda, Cumhuriyetçi eski lider Donald Trump’ın atadığı muhafazakar üç yargıç da tesirli oldu. Trump’ın atamalarıyla Yüksek Mahkeme’de güç istikrarı 3’e karşı 6 yargıçla muhafazakarlar lehine değişmişti.
Kararın akabinde Fox News televizyonuna konuşan Trump, kararın Anayasaya uygun olduğunu ve uzun mühlet evvel alınması gerektiğini savundu. Trump, atadığı yargıçlara atıfla kararda bir rolü olduğunu düşünüp düşünmediği biçimindeki soruyu “Kararı İlah verdi” diye yanıtladı.
AFP,rtr/BK,TY
