Ekonomistler: Seçime doğru faiz tek haneye inebilir

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası TCMB Ağustos ayındaki 100 baz puanlık indirimin akabinde Eylül ayında da Escort Şişli 100 baz puan indirime gitti ve siyaset faizini yüzde 12’ye düşürdü

Dünyanın önde gelen merkez bankalarının üst üste faiz arttırdığı bu ortamda TCMB tarafından faizin düşürülmesini DW Türkçe’ye kıymetlendiren ekonomistlere Şişli Escort Bayan nazaran Türkiye’de hükümet yaklaşan seçim öncesinde faizleri tek haneye indirmekte kararlı görünüyor

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İktisat ve Teknoloji Üniversitesi TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç Dr Atılım Murat Bu Şişli Escort benim beklediğim bir karardı İktisat idaresi seçime tek hanede girmeyi hedefliyor Şu ana kadar atılan adımlar bize bunu gösteriyor Benim kestirimin Türkiye seçime en fazla yüzde 9’luk bir siyaset faizi ile girecek diyor

Faiz indirimlerinin önümüzdeki aylarda da devam edeceğini düşündüğünü belirten ekonomist Arda Tunca da tıpkı noktanın altını çiziyor Tunca faizin kademeli olarak düşürüleceğini ve bahar aylarında yapılacak seçim öncesinde yüzde 7 8 bandına kadar inilebileceğini söylüyor

Hükümetin dolar karşısında Türk Lirası’nı makul bir düzeyde tutabildiğini vurgulayan Atılım Murat Şu anda iktisat idaresi doların makul bir düzeyde baskılanmasını sağlıyor Münasebetiyle bunu kendine hareket yapacak bir alan olarak görüyor Yani dolar TL bu düzeylerde baskılanabildiği sürece iktisat idaresi faizi düşürmeye devam edecektir sözlerini kullanıyor

Arda Tunca da kaynağı makul olmayan para girişlerine dikkat çekiyor Tunca bu noktada bu para girişlerinin devam edeceğini ve bu sürekliliğin sağlanması ile kurun muhakkak bir düzeyde kalmasının sağlanacağını anlatıyor Tunca bu durumun faiz indirimlerinin sürmesi için epeyce kritik olduğunu söylüyor

Dünya faiz arttırıyor

ABD Merkez Bankası Fed dün 75 baz puanlık bir faiz artışı açıklayarak siyaset faizini yüzde 3 3 25 aralığına çekmişti Fed kararı sonrasında İngiltere Merkez Bankası da BOE siyaset faizini 50 baz puan artırarak yüzde 2 25’ye çekti

Ayrıca Tayvan Merkez Bankası Norveç Merkez Bankası İsviçre Merkez Bankası Endonezya Merkez Bankası ve Filipinler Merkez Bankası da faiz artışını tercih etti Brezilya Merkez Bankası siyaset faizini arka arda 12 artırımın akabinde yüzde 13 75’te sabit tutarken Japonya da şimdilik bir faiz artırımına gereksinim olmadığını açıkladı

Murat Faiz artık bir araç değil

Diğer ülkelerin merkez bankalarındaki artışlarla Türkiye’nin iktisat siyasetlerini kıyaslamanın artık gereksiz bir duruma dönüştüğünü belirten iktisat uzmanı Atılım Murat’a nazaran iktisat idaresi Türkiye’de enflasyonla gayrette siyaset faizini bir para siyaseti aracı olmaktan çoktan çıkarmış durumda

Faiz yerine bu çabada değişik makro ihtiyati önlemlerin öne çıktığını ve çıkmaya da devam edeceğini anlatan Murat vakitle bu önlemlerin değişeceğini söylüyor

ABD Merkez Bankası Avrupa Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası kararlarının aktüel ekonomik kurallarda gerekli olduğunu lisana getiren ekonomist Arda Tunca Türkiye artık çok diğer bir pozisyonda Bu kararı ve karar metnini yorumlamak bile gereksiz Öteki merkez bankaları ile çok fazla ayrıştı Bunun nedeni de kararların ekonomik gerçeklikler bir kenara bırakılarak siyasi olarak alınmasıdır Maalesef ekonomik gerçeklikten koptuk Olağan koşullarda Fed kararının bizim kur istikrarımızı bozması akabinde Merkez Bankası’nın aldığı kararın da bizim kur istikrarımızı düzeltmesi lazım lakin tam aksisi olduğunu görüyoruz diye konuşuyor

Tunca Öbür bir ülke üç gün dayanamaz

Faiz indirimi ısrarına karşın iktisadın bir halde refleks gösterebildiğine de değinen Arda Tunca Türkiye iktisadının öbür ülkelerin ekonomilerine nazaran çok daha sağlam olduğunu vurguluyor

Normal kurallarda rastgele bir ülke iktisadının bu baskıyı kaldıramayacağını anlatan Tunca Enflasyonla uğraşta yanlış adımlar atılıyor Kur daima yükseliyor Piyasa tüm bu adımlardan huzursuz Ödemeler istikrarında önemli sıkıntılar var Ancak iktisatta farklı ögelerin refleks gücü hâlâ iktisadın ayakta kalmasına neden oluyor Artık tıpkı koşulları Almanya ya da İsveç’e uygularsanız üç gün dayanamaz bu ülkeler batar Lakin Türkiye krizlerle yaşamaya alıştı öğrendi Birçok ülkeye nazaran daha az hasar alıyor değerlendirmesinde bulunuyor

İç talep için yeni adımlar görebiliriz

Peki faiz indirimleri iktisatta kendisini gösterebilecek mi

Doç Dr Atılım Murat’a nazaran siyaset faizinin indirilmesi hem mevduat faizlerinde hem de kredi faizlerinde bir formda kendini hissettirecek Lakin burada iktisat idaresinin uyguladığı kimi kısıtlamalar var ve bankalar kredi talebine serbestçe karşılık veremiyor Atılım Murat Bu noktada önümüzdeki periyotta yeni adımlar görebiliriz Merkez Bankası iç talepteki yavaşlamaya dikkat çekiyor Bankaların kredi verme davranışları konusunda birtakım gevşemeler getirilerek iç talepte bir canlanma sağlanabilir yorumunu yapıyor